کنتراست یکی از اصول کلیدی طراحی گرافیک است. کنتراست را در متون فارسی تضاد یا تباین معنی کردهاند. کنتراست وقتی ایجاد میشود که دو یا چند عنصر موجود در کار شما، از جنبهای نوعی از تفاوت را از خود نشان میدهند و این تفاوت به چشم آمده و باعث دیده شدن آنها میگردد.
■ نوشته مهدی محجوب، طراح گرافیک
کاربرد و علت استفاده از کنتراست در طراحی گرافیک را میتوان در دو مورد خلاصه کرد:
۱٫ حساس کردن یک سوژه یا بخشی از کار طراحی
۲٫ ایجاد جذابیت و تشویق به مشاهده کار
◄ مشاهده این ویدئو، به درک بهتر مفهوم کنتراست کمک میکند↑
بسیار پیش میید که سوژههای داخل کار گرافیک ما، برای اینکه بتوانند حرف خود را بهتر بزنند، نیازمند ایجاد کنتراست با عناصر اطراف خود هستند وگرنه ممکن است چندان دیده نشوند. بسیاری از صفتهای کمی و کیفی مثل طول، تیرگی و روشنی و… که به عناصر کار نسبت میدهیم، در مجاورت با عناصر دیگری که آن صفت را ندارند است که مفهوم پیدا میکنند.
ایجاد کنتراست باعث میشود که عناصر همدیگر را بیان کنند (کنتراست=تباین). در کنتراست، با ارتباط بین عناصر کار خود با یکدیگر سر و کار داریم. المان هایی که روی صفحه هستند، با کنتراست معانی و وظایف خود را بدست میآورند. کنتراست در طراحی گرافیک، باعث تحریک احساسات بصری و حتی لمسی میشود. با کنتراست بدون حتی متن زیاد میتوان ایجاد پیام کرد.
کنتراست در گرافیک انواع گوناگونی دارد. بعضی از اشکال مهم کنتراست را در ادامه بیان میکنم.
• کنتراست در شکل: وقتی شکل پیچیده کنار شکلهای ساده قرار بگیرد، توجه بیشتری جلب میکند. یا وقتی شکل هندسی کنار اشکال ارگانیک قرار بگیرد، کنتراست شکل ایجاد میشود.
• کنتراست در رنگ: تفاوت در رنگ، یا حتی تفاوت در شدت یک رنگ در سوژههای مختلف، ایجاد کنتراست میکند. معمولا اشکال تیره تر در شرایط برابر با سایر رنگهای کروماتیک، بیشتر دیده میشوند و عمق بیشتری ایجاد میکنند. شدت انواع کنتراستهای رنگی با یکدیگر متفاوت است و وقتی در اوج خود باشند، کنتراست رنگی قطبی را تشکیل میدهند. وسعت هر رنگ در کار و نیز قرارگیری زوجرنگهای مکمل و گروههای رنگی همخانواده و هارمونیک در تقابل هم، میتواند کنتراستهای رنگی مختلف را شکل بدهد.
• کنتراست در مقیاس و اندازه: عناصی که کنار همند، با اندازههای متفاوتشان روی معنای هم تاثیر میگذارند.
• کنتراست در لیاوت و چینش: وقتی یک بخش از کار گرافیک شما چیدمانی متفاوت با بقیه کار پیدا کند، کنتراست در لیاوت را شکل میدهد.
• کنتراست در بافت: ایجاد تفاوت بین دو بافت یا بودن و نبودن بافت در سوژه ما ایجاد کنتراست میکند.
• کنتراست متنی: این کنتراست انواع مختلف دارد، تفاوت در قلمها، اندازه و استایل فونت، رنگ نوشتهها، فواصل حروف و سطرها، قرارگیری یک قطعه از متن در ساختاری متفاوت در صفحهء متنی و…، کنتراست در متن را ایجاد میکنند. کنتراست متنی قابلیت ترکیب با سایر انواع کنتراست را هم دارد.
کنتراست در محتوا و موضوع سوژههای ما نیز خود را نشان بدهد. کنتراست را میتوان حتی بین دو کار گرافیکی مستقل اما نزدیک هم بکار برد و ایجاد کرد. مثلا بین دو سطح کارت ویزیت یا دو تابلوی خیابانی که نزدیک هم هستند و…، امکان ایجاد کنتراست وجود دارد.
■ پایان ■
■ نوشته مهدی محجوب، طراح گرافیک