بیلبورد از رسانههای مهم در تبلیغات محیطی است و نمیتوان به راحتی از آن صرفنظر کرد. با اینحال با توجه به پرهزینه بودن آن، باید موارد متعددی را در مورد این متریال تبلیغاتی مد نظر داشت تا حداکثر بهرهبرداری امکانپذیر باشد. در ایران و بویژه شهرهای بزرگ، بیلبوردها بدلیل ترافیک و توقف اجباری خودروها مقابل آن، هنوز نفوذ زیادی دارند. این مقاله به بخش مربوط به طراحی در بیلبورد میپردازد و وارد سایر حیطههای بیلبورد نمیشود.
◄ مطالب این مقاله، بصورت تصویری در این ویدئوی کوتاه نیز قابل مشاهده است:
■ نوشته: مهدی محجوب، طراح گرافیک
- جامعه هدف: چه کسانی و ازکجا بیلبورد را میبینند و چه مدتی؟
شرکتهای اجارهدهنده بیلبوردها موظف هستند بویژه در مورد بیلبوردهای جادهای، اطلاعاتی را در مورد حجم ترافیک منطقه، دوری و نزدیکی به محلهای مهم در جاده نظیر پلیس راه، عوارضی، استراحتگاهها، مکانهای خطرناک و… ارائه دهند. در مورد این بیلبوردها طیف بینندگان حائز اهمیت هستند. میتوان با اطمینان گفت کسانی که در جاده چالوس هستند، اهداف متفاوتی از سفر دارند تا کسانی که در مسیر کرمانشاه -ایلام، جاده قدیم کرج، شمشک-دیزین یا مسیر اختصاصی فرودگاه مهرآباد حرکت میکنند. با دانستن طیف اکثریت افراد حاضر در یک جاده یا خیابان، میتوانید نوع تبلیغات و یا سبک طراحی را انتخاب کنید. سوالاتی که میپرسید این است که: آیا در این جاده خودروهای سنگین حرکت میکنند؟ افرادی که در این جاده هستند بیشتر به قصد تفریح حضور دارند یا کار؟ دانشجو هستند یا خانواده؟ جاده در مسیر شهرهای بزرگ است یا تنها نواحی محلی را به هم وصل می کند؟
زاویه بیلورد نسبت به جاده و خیابان نیز از مواردی است که باید در نظر داشته باشید. فاصله بینندگان از تابلو و زاویه آنها نسبت به آن را بویژه در طراحی اندازه فونت و اجزای بیلبورد فراموش نکنید. حتی معماران و مجسمهسازان چندصد سال پیش نیز میدانستند که باید اثر هنری خود را بر مبنای زاویه دید بینندگان آن تغییر دهند! - سادگی: کم گوی و گزیده گوی!
مهترین اصل در طراحی بیلبورد! توجه داشته باشیدکه کسانی که در حال دیدن بیلبورد هستند، اغلب درحال حرکت بوده و فرصت کافی برای خواندن متن و آنالیز تصاویر پیچیده ندارند. ممکن است حتی امکان یادداشت شماره تلفن را هم نداشته باشند. بنابراین اصل اساسی طراحی بیلبورد سادگی، عدم استفاده از فونتها و تایپوگرافیهای پیچیده، شمارههای متعدد، آدرس و… است. همچنین زاویه دید بینندگان متحرک نیز اهمیت دارد. مدت زمانی که یک بیلبورد در میدان دید عبور کنندگان قرار میگیرد قابل محاسبه است. شکل نورپردازی و میزان نور محیط بویژه در ساعات تاریکی، باید در طراحی شما یا سفارش طراحی بیلبورد مورد توجه باشد. بیلبورد نباید به شکلی طراحی شود که در ساعات تاریکی و نور مصنوعی، قابل تشخیص نباشد. اگر شما سفارشدهنده هستید، این اطلاعات را به طراح منتقل کنید. از ارائه درخواستهای مشابه زیر به طراح، حتیالمقدور خودداری کنید:
◄ شمارهء تلفن دوممون رو هم بگذارید روی طرح!
◄ وبسایتمون رو هم اون گوشه “ریز” بنویسید برامون!
◄ لطفا بجای عکس یک بچه تنها، عکس بچه، پدر، مادر، پدربزرگ، دایی و… رو هم بگذارید با هم…
◄ چرا فقط اسم کارگردان رو نوشتید؟ اسم همه بازیگرها، آهنگساز، فیلمنامهنویس، عکس پنج بازیگر اصلی، آدرس و تلفن سالن (حتما همه خطوط!)، آدرس سایت خرید بلیط و… هم بیاد روی بیلبورد لدفن!
چنین درخواستهایی تنها باعث شکست کمپین تبلیغاتی شما خواهد شد!
از واژههایی که تلفظ سخت یا دوگانه دارند خودداری کنید. پیشنهاد میشود روی بیلبوردهای خیابان و جاده، بیش از ۷ واژه استفاده نشود. در خوشبینانه ترین حالت، شما ۱۰ ثانیه وقت دارید تا دیده شوید!
از فونتهای پیچیده و ظریف استفاده نکنید. فونتهای کلاسیک و کاملا بزرگ، براحتی و از فاصله دور خوانده میشوند.
در انتخاب رنگ، به موقعیت محیطی توجه کنید، اما از اصول کلی کمپین و رنگهای سازمانی هم تا حد ممکن خارج نشوید.
در صورت نیاز به تصویر، تا جای ممکن از یک عکس تکی و بزرگ استفاده کنید، کنتراستهای رنگی را به خدمت بگیرید تا بهتر دیده شوید. وظایف را بین متن و عکس تقسیم کنید. متن و عکس باید مکمل هم باشند، نه تکرار هم. اینقدر وقت ندارید!
اگر میخواهید لوگو را همراه محصول استفاده کنید (که معمولا اینگونه است)، لوگو بهتر است کوچکتر باشد. سایز لوگو بهتر است از از ۱۵ درصد بیلبورد بزرگتر نشود.
فضاهای سفید، لزوما باعث بهتر دیده شدن نمیشود. به محتویات بلیبورد برای تصمیم در مورد پسزمینه توجه کنید. - به خاطرسپاری: شاید وقتی دیگر!
بیلبورد در عین سادگی، باید در ذهن بیننده بماند. این در ذهن بودن گاهی با انتخاب صحیح ترکیببندی و رنگ انجام میشود و گاه با طراحی یک بلیبورد خلاقانه، یک شعار کوتاه و جالب، ایجاد یک غرابت (Anomaly) بصری و روشهای دیگر.
طراح بهتر است تلاش کند یک طرح خلاصه اما ضربهزننده برای بیلبورد در نظر بگیرد. یک عنصر بصری جذاب(مثلا یک مدل زیبا)، تعجبآور، خندهدار، عناصر غیرمعمول، ترفندهای سهبعدی سازی و…. در صورتیکه مشتری چنین ایدههایی را نمیپسندد، حداقل در فرم به نوعی چیدمان و نیز رنگ را انتخاب کنید تا به یاد بیننده بماند. - ایجاد ارتباط: بیننده را به حال خود رها نکنید
حتما راهی برای بیننده باز بگذارید تا بعدا شما را پیدا کند! راننده امکان یادداشت کردن (بدون به خطر انداختن جانش!) ندارد. اگر برند معروفی هستید، یا محصولی با ظاهر خاص تولید کردهاید، اتصال سادهتر است و با دیدن محصول شما در بازار، بیلبوردی که قبلا دیده شده، در ذهن بیننده بارگذاری میشود و تصمیم میگیرد، اما بویژه در مورد بیلبوردهای با پیام خدماتی (مثل بیلبورد بانکها، خدمات تحت وب، خدمات سفر و…)، بهتر است آیتم تماس چیزی نظیر یک شماره بسیار کوتاه، هشتگ، سایت با نام کوتاه و مواردی از این قبیل باشد.
اگر در کمپین شما چندین بیلبورد بصورت پیاپی در مقابل دید بیننده است، انجام این اتصال راحتتر صورت میگیرد و حتی میتواند اطلاعات را بین چند بیلبورد تقسیم کرد. هر بیلبورد، ارائه یک خدمت، یا یک راه تماس.
فقط یک هدف را در بیلبورد در نظر بگیرید: میخواهید به فروشگاه شما بیایند؟ میخواهید همین الان به شما زنگ بزنند؟ میخواهید وارد سایت شما بشوند؟ روی همان تمرکز کنید نه همه آنها!
اگر قصد ارائه یک آدرس در مسیر را دارید (مثلا بیلبوردی که برای رستورانی چند کیلومتر بالاتر طراحی شده است)، خلاصه و با تاکید اصلی، آدرس را بنویسید، چون بینندگان باید سریع تصمیم بگیرند. قبل از عبور از مکان شما! - هماهنگی با کارزار تبلیغاتی: تکروی نکنید!
به عنوان طراح، وقتی سفارشی برای طراحی بیلبورد میگیرید، از کل برنامه تبلیغاتی مشتری سوال کنید. اگر سفارشدهنده هستید، حتما سایر تبلیغاتی که در زمانهای نزدیک یا همزمان با بیلبورد در حال انتشار است را به اطلاع طراح برسانید. هماهنگ بودن طرحهای یک کمپین، بسیار ضروری است. در خیلی از موارد، بخشی از متریال تبلیغاتی، بار بخشی دیگر را نیز به دوش میکشد و یک همیاری مثل هماهنگی اندامهای بدن بین بخشهای مختلف ایجاد میشود. با اینکه بیلبورد شما از جغرافیای اطراف تاثیر میگیرد، اما نباید با مجموعهء کارزار تبلیغاتی در تضاد باشد.
پایان