امروزه با افزایش تعداد عکسهای در دسترس، گروهی از طراحان ارزش واقعی عکس را فراموش کردهاند و اولین عکسی که بعد از سرچ پیدا میکنند در کار خود به کار میبندند. حتما برای انتخاب عکس وقت بگذارید و عکسی را انتخاب کنید که بیشترین تطابق را با موضوع طراحی شما داشته باشد. اما استفاده از عکس آنقدر هم که به نظر میرسد آسان نیست و نیاز به ملاحظاتی حیاتی دارد.
◄ نوشته مهدی محجوب
۱- سازگاری عکس با محصول تبلیغاتی
عکس را کجا به کار میبرید؟ استاندارد عکسهای تبلیغاتی برای محصولات مختلف مثل بروشور، بیلبورد، وبسایت و… با هم متفاوت است. عکسی که انتخاب میکنید باید متناسب با این مساله باشد. اگر لازم است که یک عکس روی تولیدات مختلف گرافیکی-تبلیغاتی استفاده شود، باید ظرفیت این کار را داشته باشد، یا حتیالمقدور با تغییراتی روی آن، قابل استفاده برای محصولات مختلف بشود. این اتفاق معمولا در کمپینهای تبلیغاتی میافتد و برای یک رویداد، لازم است با یک تِم مشترک، محصولات تبلیغاتی مختلف طراحی شود. میتوانید با برش صحیح عکس برای هرمحصول، کارکرد جدیدی از عکس را پیدا کنید.
در کارهای سایز کوچک، مثل آگهیهای نشریات و بعضی تراکتها و کارت ویزیت، و نیز در کارهای بزرگی که بیننده وقت زیادی برای دیدن ندارد مثل بیلبورد، از بکارگیری تصاویری که جزئیات زیادی دارند خودداری کنید.
۲- سازگاری با هویت برند یا اهداف مشتری
هویت مشتری را بررسی کنید. هرکاری که برای انتخاب سبک طراحی انجام میدهید باید برای انتخاب عکس نیز انجام دهید. مثلا بدانید که جامعهء هدف مشتری شما چه کسانی هستند؟ پیر یا جوان؟ زن یا مرد؟ بیسواد یا باسواد؟ جدی یا منعطف؟. سپس بر این اساس، انتخاب کنید که چه عکسی برای کار گرافیکی شما مناسب است.
■ مشاهده این ویدئو برای درک بهتر این مقاله، مفید است:
۳- هماهنگی عکس با رنگ کلی کار گرافیکی
به عنوان طراح، وقتی کاری را طراحی میکنیم، شاید به صورت ناخودآگاه و بر مبنای آموزشها، رنگهایی متناسب هم انتخاب نماییم. اما عکس به تنهایی میتواند تمام این تناسبات را به هم بریزد. عکسی که به لحاظ رنگی با تِم کلی کار تضاد دارد انتخاب نکنید، یا در صورت امکان روی ترکیب رنگ و … عکس ادیت انجام دهید تا به کلیت کار نزدیک شود.
۴- حرفهای یا آماتور؟
هرچه عکس دریافتی حرفهای تر باشد، بار بیشتری از دوش طراح برداشته میشود. مشتریان نیز باید بدانند که نمیتوان با سرچ عکس در گوگل، تصاویری به خوبی آنچه رقیبانشان با استخدام عکاس حرفهای به دست آوردهاند به دست آورد. اگر تصویر میکنید عکسی که با موبایل خود روی میز منشی شرکت از محصول گرفتهاید، با عکسی که توسط عکاس حرفهای و در آتلیه انداخته شده، قدرت یکسان دارند، در اشتباه هستید!
۵- عناصر منحرفکننده
عکس را بارها و بارها به دقت و با جزئیات بررسی کنید. بخشی از عکس که اصلا برای شما مهم نیست، ممکن است برای مشتری مهم باشد. به مدلهای انسانی داخل عکس دقت کنید، فرم نگاهها، شکل دست و انگشت، جهت نگاه و…. به هر نوع نماد موجود در عکس توجه داشته باشید. مراقب باشید کنار محصول، سوژهء دیگری که قدرت بصری بیشتری داشته باشد، قرار نگیرد. همه عناصر موجود در عکس باید در راستای توجه بیشتر به محصول باشد.
۶- پیشبینی آینده عکس
قبل از اینکه عکس را استفاده کنید، مخصوصا اگر قرار است آن عکس را بخرید، حتما برآوردی از وضعیت عکس داخل یک مجموعهء متریال تبلیغاتی داشته باشید. آیا عکس محل مناسبی برای قرارگیری متن یا لوگو دارد؟ اگر ندارد، آیا عکس به شکلی هست که بتوان با ویرایش و دستکاری، این فضای خالی را به عکس اضافه کرد؟ در صورتی که قرار است عکس را بخرید، بد نیست اول روی دموی رایگان عکس چنین آزمایشهایی را انجام دهید.
۷- انتخاب صحیح فونت
حال که عکس را انتخاب کردهاید، باید مراقب باشید که با انتخاب فونت نامناسب، آنرا تخریب نکنید. بطور مثال معمولا به کار بردن یک فونت با حسّ سنتی و قدیمی روی عکسی که القاکننده مدرنیسم است، پیشنهاد نمیشود. اگر عکس تیره است، فونتهایی که خطر پرشدن جوهر یا محو شدن در رنگ پسزمینه را دارند به کار نبرید. فونت شما، باید باید باید! به راحتی روی عکس خوانده شود. باید بتونید فونت و متن را کاملا کنترل کنید، وگرنه متن شما را کنترل خواهد کرد (+)!
۸- ادیتِ پیش از شروع
اگرچه بعضی از ویرایشهای عکس، پس از شروع کار طراحی انجام میشود، بخشی از تغییرات عکس هم باید قبل از ارسال عکس به محصول گرافیکی انجام شود. پاک کردن عناصر اضافه و ناخواسته، ویرایش رنگ و ویرایش کنتراست، و نیز همسو کردن عکس با محدودیتهای چاپ از جمله این ویرایشها هستند.
۹- نگاه غیرمحتوایی به عکس
به عنوان طراح، لازم است عکس را بجز محتویات آن، از دید هندسی یا ارگانیک عناصر نیز بررسی نمایید. بسیاری از اتفاقات در ناخودآگاه بینندگان میافتد. بیننده تصویر حتی اگر متوجه محتوای عکس نشود، ناخودآگاه تحت تاثیر فرم کلی آن قرار میگیرد، چون این یک مساله فیزیولوژیک است و نیاز به تفکر ندارد، همانطور که تنفس نیاز به تمرکز و تصمیم ندارد.
عکسها را از دید هندسی و ارگانیک نیز نگاه کنید، تنها به محتوای عکس مشغول نشوید، و به خصوط، منحنیها و تقاطعها در عکسها دقیق بشوید. مراقب باشید که عکسها (به عنوان ساختار هندسی)، تضادی با سایر بخشهای طراحی شما نداشته باشند. گاهی حتی میتوانید از فرمهای منحنی یا هندسی مخفی در عکس، با امتداد آنها به داخل دیزاین، بهرهبرداری بهتر بکنید.
۱۰- اهمیت کیفیت فنّی عکس
از تصاویر باکیفیت استفاده کنید. این مساله مخصوصا وقتی در حال طراحی برای کار چاپی هستید، اهمیت بیشتری دارد. شاید برای کار وب، پیدا کردن عکس باکیفیت و رزولوشن مناسب راحتتر باشد، اما حساسیتها در چاپ بسیار بیشتر، و ضررهای خطای طراح، بسیار هنگفت خواهد بود. برای کارهای چاپی ترجیحا از آرشیوهای عکس موجود در بازار که مناسبسازی شده برای چاپ هستند استفاده کنید. این آرشیوها کمی گرانقیمت هستند، اما نتیجه بسیار بهتری دارند. در غیر اینصورت حتما عکسی بر پایه کیفیت و سایز سرچ کنید، و قبل از استفاده آن در کار گرافیکی، حتما روی تنظیمات رنگ عکس وقت بگذارید تا بعداز چاپ تخریب نشود. معمولا همه چیز در عکس، بعد از چاپ کمی تیرهتر میشود، بنابراین قسمتهای تیرهتر عکس را کمی روشن کنید تا عکس پس از چاپ کیفیت خود را از دست ندهد. بینندهها ناخودآگاه بیکیفیتی عکس را به بیکیفیتی محصول ربط میدهند.
۱۱- ثبت در حافظه بینندگان
عکسی را انتخاب کنید که در خاطر بینندگان بماند. یک عکس در یک کار ممکن است به یاد ماندنی باشد، و در کار دیگر، یک عکس معمولی. بنابراین پروژه است که معین میکند چه عکسی مناسب است و چه عکسی نیست. هماهنگی رنگ عکس با متن میتواند عاملی در به خاطر سپردن آن باشد. اگر ترکیب رنگ عکس به محتوا هماهنگ نبود، نترسید! شما گرافیستید! میتوانید رنگ را ادیت کنید. این سوال پیش میآید که در مواد تبلیغاتی مثل کاتالوگ محصول، چطور عکسهای همخانواده را در خاطر بیننده ثبت کنیم؟ روش من و بسیاری از گرافیستها، به کار بردن عکسهای بزرگ است که خودِ جزئیات محصول در آن اولویت اول نباشد.
مثلا اگر برای ظرف آشپزخانه کاتالوگ محصول تولید میکنید، در میان عکس محصولات، تصویر فردی در حال استفاده از آن را بصورت بزرگتر از سایر عکسها یا حتی به عنوان جداکنندهء فصول کاتالوگ به کار بگیرید. یا محصول را در موقعیت خاصی تصویربرداری کنید. حتی میتوانید نتیجهء آن محصول را بصورت عکسی مجزا و بخاطرماندنی به کار ببرید. مثلا در مورد لوازم ایمنی و آتشنشانی، در کنار عکس تجهیزات، عکس یک خانواده که در آرامش دور هم نشستهاند، حتی بدون دیدن محصول، وظیفه تبلیغاتی خود را انجام خواهد داد.
۱۲- تکراری نباشید
عکس تکراری انتخاب نکنید. دوست و همکار گرامی! سایر گرافیستها هم مثل شما سرچ کردن عکس بلدند! ممکن است عکسی که انتخاب میکنید، پیش از شما توسط طراح یا اجراکار دیگری استفاده شده باشد. اگرچه میزان موفقیت صد در صد نیست، اما تلاش کنید با جستجو مطمئن شوید عکس کمتر دستخورده است.
در جستجو، از کلمات کلیدی بیشتری استفاده کنید تا عکس خاصتری بیابید. منظور از عکس تکراری، لزوما استفاده از یک عکس در دو کار نیست. گاهی دو عکس مختلف، از دهها جنبهء گوناگون مشابه هم هستند، بنابراین نگاه عکاس هم نباید تکراری باشد. اگر مجبور به استفاده از این عکسها شدید، حداقل تغییراتی در آنها اعمال کنید که تفاوت عمدهای با تصویر اولیه داشته باشد. تغییر رنگ، تکرنگ کردن، برش و… از این تغییرات هستند.
۱۳- ارتباط عکسها با هم
بجز موارد استثنایی، معمولا عکسهای موجود در یک محصول واحد تبلیغاتی مثل بروشور و کاتالوگ و…، باید مثل حلقههای زنجیر به هم مرتبط باشند. اگر در کار طراحی خود، چند عکس گوناگون استفاده میکنید، به ارتباط آنها با هم نیز دقت داشته باشید. چه ارتباط محتوایی عکسها با هم، چه ساختار ترکیببندی تصویر و سبک عکاسی، و چه ارتباط آنها از نظر چیدمان داخل صفحه.
شخصا معتقدم عکسهای یک کار گرافیکی خاص، باید با سایر کارهای گرافیکی آن برند / مشتری نیز هماهنگی داشته باشد، یا حداقل تضاد بصری نداشته باشد مگر اینکه کار قبلی خیلی بد بوده یا سیاستگذاریهای آن مجموعه عوض شده باشد.
