متن و حروف در طراحی نقش مهمی ایفا میکنند. هنگام در نظر گرفتن حروف برای استفاده در داخل لوگو، رویکردهای مختلفی وجود دارند که میتواند ماهیت و سمت و سوی طراحی لوگو را تعیین کند. یکی از اصولی که در طراحی لوگو بسیار مهم است، عدم وابستگی به زمان است. اگر قرار است از حروف در لوگو استفاده کنیم باید به این مساله توجه کنیم که عملکرد لوگو در پنج یا ده سال آینده چگونه خواهد بود؟ یک طراحی لوگوی خوب میتواند سالها بدون تغییر باقی بماند، اما اجزای اصلی برند مربوطه مثل رنگ و تایپ ممکن است تغییر کنند. در این مطلب به مسایل مهمی که در هنگام استفاده از حروف در لوگو باید در نظر داشته باشیم، خواهم پرداخت.
من در این نوشته کوتاه، به لوگوتایپ یا نشانهء نوشتاری اشاره ندارم، بلکه به نوشتار در کنار لوگوی تصویری میپردازم.
◄ نوشته مهدی محجوب، طراح گرافیک
بکارگیری حروف در لوگو، چندین شکل مختلف دارد. اگر شما در حال طراحی یک لوگوی صرفا تصویری باشید، اساسا ممکن است نیازی به حروف پیدا نکنید، اما این مساله بسیار رایجتر است که در کنار نشانههای تصویری، عنوان و متنی نیز وجود داشته باشد. شکل دیگر زمانی است که شما از حروف بطور کامل به عنوان یک لوگو استفاده میکنید که به آن نشانهنوشته یا لوگوتایپ میگویند. لوگوتایپ ممکن است نوشتهء کامل باشد یا حروف اول واژههایی خاص را در بر بگیرد. همچنین ممکن است لوگوی شما، ترکیبی از لوگوتایپ و لوگوی تصویری باشد.
■ این ویدئوی کوتاه، به درک بهتر مطالب این مقاله کمک زیادی میگند:
هرکدام از انواع بالا را که انتخاب کنید، باید سه مورد مهم راه همیشه مد نظر داشته باشد:
- آیا قصد طراحی حروف اختصاصی برای لوگو دارید؟
- آیا از تایپ و فونت از قبل طراحیشده و بدون تغییر استفاده میکنید؟
- آیا از تایپ و فونت از قبل طراحیشده استفاده میکنید، اما در آن تغییر اعمال میکنید؟
مهم است که این سوالات را از قبل در نظر بگیرید، زیرا پاسخ به این سوالات مسیری را که هنگام استفاده و انتخاب نوع طراحی لوگو طی میکنید، تعیین میکند. حال نگاه دقیقتری به هرکدام از این سوالات و روند کاری که ممکن است برای هرکدام انجام دهید میاندازیم.
سوال اول این بود که آیا شما حروف را منحصرا و اختصاصی برای یک لوگو طراحی میکنید؟ بسته به یک پروژه و طراحی آن، بعضی طراحان ترجیح میدهند که از ابتدا، خود شروع به طراحی حروف جدید بکنند. گاهی ممکن است فونت یا حروف قبلی مناسب برای آن پروژه وجود نداشته باشد، یا اینکه اساسا طراح تمایلی به استفاده از طرحهای دیگران در خود نبیند. در چنین مواقعی طراح با کمک نرمافزارهای ترسیمی نظیر ایلاستریتور و کورل، اقدام به طراحی حروف جدید میکند. من شخصا چنین لوگوهایی را یا از روی کاغذ یا با برنامه فوتوشاپ شروع میکنم و سپس بعد از تایید یا رضایت خودم و مشتری، اجرای وکتور آنها را در ایلاستریتور (با فرمت AI) یا کورل دراو (با فرمت Cdr) به پایان میرسانم، و البته در پایان کار داکیومنت کامل لوگو شامل تمام فرمتهای رایج را به مشتری تحویل میدهم.
اگر دوست دارید حروفی سفارشی و اختصاصی طراحی کنید، مجبور به انتخاب نیستید و آزادانه شروع به اتود زدن میکنید.مزیت طراحی حروف به این شکل این است که به هیچ نوع تایپفیس خاصی وابسته نیستید. در چنین مواردی تغییرات آیندهء لوگو نیز تایپوگرافی شما را تحت تاثیر قرار نمیدهد. طراحی حروف اختصاصی برای لوگو که میتوانیم آنرا “لوگوتایپ” یا نشانهنوشته بنامیم، بدون عمر است و وابستگی به زمان ندارد،و در صورت طراحی مناسب همواره منحصر به فرد و مستقل از برنامههای کلی برند به کار خود ادامه میدهد. لوگوتایپهایی مثل دیزنی، سی.ان.ان، کوکا کولا، جنرال اکلتریک و دهها نشانهء نوشتاری دیگر از این نمونه هستند که چندین دهه است بدون کهنگی در حال کارند.
شکل دیگر کار، استفاده از فونتهای از پیش طراحی شده توسط دیگران است. ساختن تایپوگرافی سفارشی و اختصاصی، نیاز به مهارت و تجربهء زیادی دارد و همچنین زمان (و در نتیجه هزینه بیشتر برای مشتری) را میطلبد. اگر تحت فشار زمان و بودجه هستیم، استفاده از حروف از قبل طراحی شده در قالب فونت یا اشکال دیگر، مثلا دستنویسهای کتابهای قدیمی، عملیتر باشد. این کار، روشی بسیار رایج است، بویژه وقتی قرار است این نوشته در کنار یک لوگوی تصویری اصلی (لوگومارک) استفاده شود. حتی میتوان از این فونتهای آماده، با کمی دستکاری و افزودن عناصر، بصورت منفرد و لوگوتایپ نیز استفاده کرد. امروزه چه در زبان انگلیسی و چه فارسی (اگر چه کمتر)، صدها فونت در سبکهای مختلف در دسترس طراحان قرار دارد تا با آن لوگوتایپ یا نوشتهء مجاور لوگوی تصویری طراحی کنند. وظیفهء اولیه طراح در چنین مواقعی، انتخاب یک فونت همسو با ارزشها و کیفیتهای شرکت یا محصول مشتری است و خود این انتخاب با توجه به وجود صدا گزینه، بسیار سخت است. همچنان در این نوع نوشتارها هم باید جایگاه فونت انتخابی در مثلا ۵ یا ۱۰ سال آینده را پیشبینی کنید.
امروزه ما شاهد تمایل بیشتر به سادگی هستیم که در آن بسیاری از برندهای معروف، طرحهای قدیمی خودشان را تغییر داده و مینیمالتر میکنند. بطور مثال لوگوهایی مثل ایبِی، فیسبوک، گوگل، ایربی.ان.بی، اسپاتیفای و پینترست تغییرات جزئی و کلی کرده تا سادهتر شوند و خنثیتر بنظر بیایند. استفاده از حروف از پیش طراحی شده هیچ مشکلی ندارد، اما دقت کنید که فونتی که انتخاب میکنید تا روی آن کار کنید، قبلا متعلق به تجارت خاصی نباشد، چون ممکن است تکیهگاه روانی کاملا متفاوتی در ذهن بینندگان داشته باشد. همچنین باید در انتخاب فونت دقت کنید که در کلیّت برند چگونه عمل خواهد کرد. فونت ها ممکن است بدون تغییر یا با دستکاری استفاده شوند. هرچه شما یک فونت را بیشتر دستکاری مثبت کنید، ماندگاری آن را تقویت کردهاید.
طراح در دستکاری فونتها جدا از اینکه نوشتهای که کنار لوگوی تصویری قرار میگیرد را اختصاصیتر میکند، میتواند با آزادی کامل، نواقص و کمبودهای احتمالی آن فونتها را رفع کند، چرا که اغلب فونتها برای نوشتن متن بزرگ یا جملات ساخته میشوند، و نه صرفا تکواژههایی مشابه عنوان لوگو. در کار با حروف برای طراحی لوگو، در نظر گرفتن این سه جنبه به شما کمک میکند، چرا که انتخابهای شما بر نحوهء استفاده شما از حروف در لوگو تاثیر میگذارد.
در شروع کار با فونتهای از پیش آماده، بهتر است تایپی انتخاب کنید که ذاتا فونت خوبی باشد و مشکلات آن ترجیحا حین طراحی رفع شده باشند. پس از انتخاب فونت بهتر است شما ردپای خود را در آن گذاشته و تغییر مثبتی به آن اعمال کنید. یعنی به نوعی باید فونت آماده را شخصیسازی کنید.
وقتی از فونت آماده استفاده میکنیم، بد نیست این مراحل را انجام بدهیم:
اول: بررسی آرشیو فونتها در وب یا کامپیوتر شخصی
دوم: انتخاب تعدادی از فونتها که مستعد بکارگیری در لوگو هستند.
سوم: شروع به دستکاری فونتها و مشاهده روند تغییرات فونت و آزمون و خطاهای مورد نیاز در موردشان.
چهارم: انجام فاز نهایی کار، یعنی سفارشی کردن آن فونت.
◄ نمونه لوگوهای من: اینجا
پایان